طراحی حداقل مجموعه‌ی داده‌های ضروری در مدیریت اطلاعات سرطان ایران

  طراحی حداقل مجموعه‌ی داده‌های ضروری در مدیریت اطلاعات سرطان ایران     فرحناز صدوقی [1] ، رضا صفدری [2] * ، مرضیه معراجی [3] ، ناهید رمضان قربانی [4] ، مرجان قاضی سعیدی [5]     تاریخ دریافت 18/04/1392 تاریخ پذیرش 30/06/1392     چکیده   پیش زمینه و هدف: با توجه به وسعت بیماری سرطان، ثبت سرطان به عنوان پایه و اساس برنامه مبارزه با سرطان است و داده‌های حاصله از آن ارزش زیادی در اجرای تحقیقات، پیشگیری اولیه و ثانویه، برنامه ریزی بهداشتی و مراقبت از بیماران و کنترل سرطان دارد. از این رو هدف این پژوهش ارائه‌ی مجموعه‌ی حداقل داده‌های نظام ملی ثبت سرطان ایران و استاندارد سازی این داده‌ها بوده است.   مواد و روش‌ها : پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که به روش توصیفی تطبیقی انجام گردیده است. جامعه پژوهش شامل کشورهای ایران، مالزی، استرالیا، ژاپن، دانمارک و انگلستان بود. گردآوری داده‌ها از طریق منابع کتابخانه‌ای و اینترنت و با استفاده از فرم استخراج داده صورت گرفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از جداول تطبیقی و تعیین وجوه اشتراک و افتراق مجموعه‌ی داده‌ها در کشورهای تحت مطالعه انجام شد. سپس بر اساس نظر شش متخصص سرطان شناسی و مدیریت اطلاعات سلامت مجموعه‌ی حداقل داده‌ها برای نظام ملی ثبت سرطان در ایران پیشنهاد شد.   یافته‌ها: در این پژوهش مجموعه حداقل داده‌های نظام ملی ثبت سرطان برای کشور ایران بر اساس نتایج حاصل از مطالعه تطبیقی و با توجه به وجوه اشتراک و افتراق مجموعه حداقل داده‌های نظام‌ها مذکور طراحی گردید. این مجموعه حداقل داده‌های پیشنهادی شامل سه بخش اصلی اطلاعات دموگرافیک بیمار، اطلاعات مربوط به تومور و درمان آن و اطلاعات مربوط به فوت بیمار می‌باشد.   بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت مجموعه حداقل داده‌های نظام ملی ثبت سرطان در گزارشات آماری و تصمیم گیری در سطح ملی و لزوم توافقی ملی جهت استفاده از داده‌های همسان و تسهیم داده‌های سرطانی با استاندارد تعریف شده در کلیه مراکز سرطان استفاده از این مجموعه در سطح کشور ضروری به نظر می‌رسد.   کلید واژه‌ها : ثبت سرطان، مجموعه‌ی حداقل داده‌ها، نظام ملی ثبت سرطان     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره یازدهم، شماره هشتم ، پی در پی 49، آبان 1392، ص 629-622     آدرس مکاتبه: دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، گروه مدیریت اطلاعات سلامت، تلفن: 88622766-021     مقدمه سرطان در ایران یکی از رایج‌ترین بیماری‌های غیر واگیر و سومین علت مهم مرگ و میر می‌باشد. بر اساس شاخص‌های جمعیت و پیش‌بینی تغییر هرم سنی در سال‌ها و دهه‌های آینده، بروز مرگ و میر ناشی از سرطان افزایش خواهد یافت. این امر و سایر دلائل موجب اهمیت روز افزون این بیماری شده است. اقدامات مؤثر پیشگیری، بروز بسیاری از سرطان‌ها را کاهش می‌دهد. این بیماری به علت هزینه‌های بهداشتی - درمانی،   خسارات نیروی انسانی مفید، عوارض روانی - اجتماعی و سایر تبعات، بار سنگینی را بر کشور تحمیل کرده است. بنابراین، برنامه‌ریزی ملی برای کنترل که مورد توصیه کلیه مراکز معتبر علمی و سازمان جهانی بهداشت می‌باشد، ضرورت دارد (1) . هدف از مبارزه با سرطان کاهش قابل توجه بروز موارد جدید؛ و افزایش شمار بهبودی و کاهش زمین‌گیر شدن به علت سرطان است. پیشگیری اولیه و ثانویه جنبه‌های اساسی مبارزه با این بیماری است. Email : rsafdari@tums. ac. ir , safdari@hbi. ir   [1] دانشیار گروه مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی وانفورماتیک دانشکده مدیریت واطلاع رسانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران   [2] دانشیار گروه مدیریت اطلاعات سلامت، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)   [3] دانشجوی دکترای مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران   [4] دکترای مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی، مرکز توسعه و هماهنگی اطلاعات و انتشارات علمی، معاونت تحقیقات و فنآوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، تهران، ایران   [5] دکترای مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران